Total Pageviews

Wednesday, July 1, 2015

Εσείς τι λέτε;


"Κύριοι, δυστυχώς ξανα-επτωχεύσαμεν..."

Τις τελευταίες ημέρες οι εξελίξεις στην Ελλάδα είναι εντελώς απρόβλεπτες και ραγδαίες   με αποτέλεσμα το οποιοδήποτε άρθρο με προθεσμία παράδοσης, όσο επίκαιρο και εάν είναι, μέχρις ότου δει το φως της  δημοσιότητας να έχει σχεδόν βέβαια "μπαγιατέψει". Ενόψει λοιπόν των σημαντικών γεγονότων και του αναμενόμενου δημοψηφίσματος (εάν τελικά διεξαχθεί) και μπροστά στο ενδεχόμενο μιας πτώχευσης εξαιτίας της μη πληρωμής της δόσης προς το ΔΝΤ, καλό είναι να αναμοχλεύσουμε τις αντίστοιχες περιπτώσεις του 19ου και του 20ου αιώνα. Η πρώτη επίσημη ελληνική πτώχευση μας πηγαίνει πίσω στα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας. Πτώχευση 1827: Η αναγνώριση της ελληνικής ανεξαρτησίας ήταν προϊόν των πολεμικών επιτυχιών των ελλήνων, του φιλελληνικού κινήματος αλλά και του ανταγωνισμού  των μεγάλων δυνάμεων της εποχής. Το νεοϊδρυθέν ελληνικό προτεκτοράτο υπήρξε δέσμιο του διεθνούς συστήματος ασφαλείας. Οι χρηματοπιστωτικοί οίκοι του Λονδίνου εκχώρησαν τα περιβόητα "δάνεια της ανεξαρτησίας" με επαχθείς όρους για τους επαναστατημένους Έλληνες. Το 1827 ο Ιωάννης Καποδίστριας απευθύνει έκκληση στις μεγάλες δυνάμεις για χορήγηση νέου   δανείου, όμως η απάντηση ήταν αρνητική. Οι ξένοι δανειστές δεν είχαν διάθεση να παραχωρήσουν άλλα δάνεια στους Έλληνες. Υπό αυτές τις συνθήκες και μπροστά στην αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων της ανεξαρτησίας η ελληνική διοίκηση οδηγείται στην πτώχευση. Πτώχευση 1843: Με την ίδρυση του ελληνικού κράτους οι μεγάλες δυνάμεις και η   βαυαρική διοίκηση, επωφελούμενοι της ασταθούς μεταβατικής περιόδου, καταλήστεψαν κυριολεκτικά τον ελληνικό λαό. Ο ερχομός του βασιλιά 'Οθωνα συνοδεύτηκε από εγγυήσεις για την παροχή δανείου 60 εκ. γαλλικών φράγκων. Μέχρι το 1833 είχαν εκχωρηθεί τα 2/3 του δανείου. Παράλληλα, τα "εθνικά κτήματα" συνέχιζαν να είναι υποθηκευμένα. Οι ξένες δυνάμεις αρνήθηκαν να καταβάλουν την τρίτη δόση του δανείου του 1832. Ο Όθωνας τότε αναγκάστηκε να κηρύξει επίσημη πτώχευση εκλιπαρώντας για νέες πιστώσεις... Πτώχευση 1893: Όταν ο ΧαρίλαοςΤρικούπης αναλαμβάνει την πρωθυπουργία το 1881 παρά τις προσπάθειες του για εξορθολογισμό της λειτουργίας του κράτους, στην οικονομική του πολιτική υπηρετεί πιστά τις ανάγκες του μεγάλου κεφαλαίου της εποχής με αποτέλεσμα το εξωτερικό χρέος να μεγαλώσει. Η χώρα τότε δανείζεται αλόγιστα ενώ αναγκάζεται να εκχωρεί σε δάνεια το 40 με 50% των εσόδων της. Ο κρατικός προϋπολογισμός τις χρονιές εκείνες είναι μονίμως ελλειμματικός και το ισοζύγιο πληρωμών αρνητικό. Η ελληνική οικονομία φτάνει στην κατάρρευση και το 1893 ο Τρικούπης αναφωνεί στη βουλή το ιστορικό "Κύριοι, δυστυχώς επτωχεύσαμεν". Πτώχευση 1932: Το 1929 ξεσπάει η παγκόσμια οικονομική κρίση ύστερα από το κραχ του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης. Η κρίση είχε άμεσες συνέπειες στην οικονομία της Ελλάδας. Το 1932  η υποτίμηση της στερλίνας και η κατάρρευση των παγκόσμιων αγορών αναγκάζουν την Ελλάδα να εγκαταλείψει τον χρυσό. Η δραχμή για να παραμείνει στον "κανόνα χρυσού" συνδέεται με το αμερικανικό δολάριο και τότε προκαλείται πανικός με "φυγάδευση" στο εξωτερικό 3,6 εκ. δολαρίων από ιδιώτες και τράπεζες. Η κυβέρνηση αναζητά εναγωνίως νέα δάνεια χωρίς επιτυχία. Η κατάσταση είναι πια μη αναστρέψιμη. Την άνοιξη του 1932 ο Βενιζέλος αναγκάζεται να υποτιμήσει την δραχμή. Την πρωτομαγιά ανακοινώνει στη βουλή την πτώχευση της Ελλάδας και την στάση πληρωμών του εξωτερικού χρέους.
Θα αποτραπεί άραγε στις μέρες μας μία νέα πτώχευση της Ελλάδας η θα ακουστεί η οικεία φράση: "Κύριοι, δυστυχώς ξανα-επτωχεύσαμεν..."                                           

Εσείς τι λέτε;

No comments: